• Final-ConferenceZV2015
  • Rezultate-infografike-01

ONE SIZE DOES NOT FIT ALL: Electoral systems and gender quota in Albania

Sashenka LLESHAJ

Different electoral systems present various challenges to women representation in elections, i.e. their ability to compete in elections and be elected. With the most recent attempt in Albania to start an electoral reform and potentially change the electoral system, a thorough understanding of electoral rules and the way they affect women representation is needed. While the current gender quotas enforcement took two election cycles to consolidate, a potential change in the electoral system will present new challenges. Moreover, previous reforms often neglected gender quotas: It took organizations dealing with gender issues much effort to have them adopted in Parliament. Furthermore, even if the electoral system is not changed, the current gender quota provisions should be improved and consolidated. This reform is an opportunity to make elections in Albania more gender-fair.

Since 2008, Albania has applied a Regional Proportional with closed Lists (RPcL, or "closed lists" in the following) electoral system for the parliamentary elections and the municipal council elections. Only mayors are currently elected through a Majority Vote in Albania. Many parties' representatives and other stakeholders currently advocate for changes in the electoral system: some propose a Regional Proportional with open Lists (RPoL, or "open lists" in the following) system, others propose an electoral system that mixes regional and national election rules. So far, the real choice seems to be between a new open lists system and the status quo of closed lists.

This policy brief proposes and analyses the adequate gender quota mechanisms for both of these scenarios: (1) preserving the status quo of closed lists, or (2) moving to open lists. For the first scenario, the paper proposes the equalizing of candidate quota provisions and penalties for parliamentary and municipal elections, thus the stipulation in the Electoral Code of a 50% candidate quota and the enforcement of list refusal for non-compliance. For the second scenario, the paper proposes that in addition to the existing quota – which is not enough to guarantee women representation if open lists are applied – Albania should implement a reserved seats quota of 30%. Beyond these scenarios, a model that would be more effective in the long-term, regardless of the electoral system, is the application of voluntary quotas in parties' internal statutes. This, however, is not yet a practice in Albanian political parties' internal policies.

i) This is a consistent pattern of neglect of issues regarding gender provisions from political parties and the Parliament. Intensive advocacy was needed both in 2012 and in April 2015 for the existing quota provisions to be adopted.

Download the policy brief

 

Draft sugjerime për reformën zgjedhore dhe organet e administrimit zgjedhor (OAZ) në Shqipëri

Shqipëria ka zbatuar për më shumë se dy dekada modelin shumëpartiak të menaxhimit zgjedhor, ku përkatësia e balancuar partiake e anëtarëve në Organet e Administrimit Zgjedhor (OAZ) është konsideruar si kusht i domosdoshëm për garantimin e paanësisë dhe transparencës së procesit zgjedhor. Ndërkohë, vetë modeli ka kontribuar në monopolizimin e zgjedhjeve nga partitë politike. Për këtë arsye, depolitizimi i administrimit zgjedhor është shndërruar tashmë në kusht për realizimin e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme dhe praktikisht përbën rekomandimin numër një të raporteve të vëzhguesve lokalë dhe ndërkombëtarë të zgjedhjeve në Shqipëri.

Në këto kushte, Reforma Zgjedhore që ka nisur duhet të adresojë këtë problem dhe të garantojë pavarësinë e administratës zgjedhore. Sipas Koalicionit për Zgjedhje të Lira e të Ndershme dhe për Demokraci të Qendrueshme (KZLN), modeli i administrimit zgjedhor duhet të rikonceptohet duke ndjekur 6 parime kryesore: 1) depolitizimi që dëbon partitë politike nga administrimi i zgjedhjeve nuk formon model kompromisi; 2) Komisioni i Posaçëm Parlamentar për Reformës Zgjedhore duhet t'i përgjigjet mbi të gjitha interesit publik; 3) administrimi i zgjedhjeve forcohet nëse forcohet raporti hierarkik i administratës zgjedhore dhe nëse identifikohen qartë përgjegjësitë, kontrolli e llogaridhënia ligjore dhe jo politike; 4) modernizimi i procesit zgjedhor dhe futja e teknologjisë duhet të trajtohen parimisht si objektiva pozitive, për sa kohë ato nuk trajtohen si zgjidhje e të gjitha problemeve; 5) diskutimi për përdorimin e teknologjive nuk mund të ndjekë interesa partiake; 6) reforma zgjedhore duhet të përpunojë edhe masat ligjore, organizative dhe administrative që duhet të adoptohen nëse dështon futja e teknologjisë në zgjedhjet e rradhës.

Linjat ku duhet të mbështet reforma janë si më poshtë:

Lexo raportin e plote [pdf]

Koalicioni për Zgjedhje të Lira e të Ndershme dhe për Demokraci të Qendrueshme parashtron sugjerimet për reformën zgjedhore: nevoja për rritjen e pavarësisë së organeve të administrimit zgjedhor

Tiranë, 20 Shtator 2016 Koalicioni për Zgjedhje të Lira e të Ndershme dhe për Demokraci të Qendrueshme (KZLN) organizoi sot tryezën e rrumbullakët me temë "Pavarësia e Organeve të Administratës Zgjedhore në Shqipëri", në kuadër të projektit "Dhoma Zgjedhore për Reformën Zgjedhore".
Në këtë event, që hapi dhe siparin e tryezave të organizuara në kuadër të projektit të Dhomës së Situatës Zgjedhore, u prezantuan sugjerimet kryesore të KZLN në lidhje me rritjen e profesionalizmit dhe depolitizimin e organeve të administrimit zgjedhor. Depolitizimi i administratës zgjedhore dhe ngritja e komisioneve jopartizane, përbën dhe rekomandimin e parë të raportit të OSCE/ODIHR mbi Zgjedhjet Vendore 2015.